फणसवळे हे गाव ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक वारसा असलेले एक प्राचीन गाव आहे. या परिसरात अनेक जुनी स्थळे आणि रचनांमधून गावाचा इतिहास उजळून दिसतो. जवळच असलेल्या कोंड येथे प्राचीन तलाव असून, तो या भागातील जुन्या वस्तीचे आणि जलव्यवस्थेचे प्रतीक मानला जातो. फणसवळे गावात एक आड (विहीर) आहे ज्यामध्ये तळापर्यंत जाणाऱ्या पायऱ्या आढळतात. या विहिरीची रचना पारंपरिक पद्धतीने केलेली असून ती गावाच्या प्राचीन जलसंस्कृतीचे दर्शन घडवते. या ऐतिहासिक स्थळांमुळे फणसवळे गावाचा भूतकाळ समृद्ध आणि सांस्कृतिक दृष्ट्या महत्त्वपूर्ण असल्याचे स्पष्ट होते.
ग्रामपंचायत फणसवळे ही स्थानिक स्वराज्य संस्था गावाच्या सामाजिक, आर्थिक व सांस्कृतिक प्रगतीसाठी कार्यरत आहे. महाराष्ट्र शासनाच्या ग्रामविकास विभागाच्या मार्गदर्शनाखाली ग्रामपंचायत फणसवळे गावातील प्रत्येक नागरिकापर्यंत शासकीय योजनांचा लाभ पोहोचविण्यासाठी आणि गाव स्वयंपूर्ण व प्रगतिशील करण्यासाठी सातत्याने प्रयत्नशील आहे.
गावातील प्रत्येक कुटुंबाला शुद्ध पाणीपुरवठा, रस्ते, वीज, आरोग्य, शिक्षण, स्वच्छता, कचरा व्यवस्थापन, हरितीकरण, सामाजिक सुरक्षा आणि रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे हे ग्रामपंचायतीचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे. गावातील सर्वांगीण विकासासाठी विविध विभागांच्या योजनांचा अंमल ग्रामपंचायतीमार्फत स्थानिक पातळीवर केला जातो.
प्रमुख योजना व उपक्रम
• प्रधानमंत्री ग्रामीण आवास योजना – गरजू कुटुंबांना सुरक्षित निवारा उपलब्ध करून देणे.
• मनरेगा (रोजगार हमी योजना) – ग्रामीण बेरोजगारांसाठी रोजगारनिर्मिती.
• स्वच्छ भारत अभियान – गावातील घरे, शाळा व सार्वजनिक ठिकाणे स्वच्छ ठेवण्यासाठी उपक्रम.
• महिला व बालकल्याण कार्यक्रम – महिला बचत गटांचे सक्षमीकरण, पोषण आहार योजना, अंगणवाडी सेवा.
• शिक्षण व आरोग्य सुविधा – प्राथमिक शाळांची देखभाल, आरोग्य शिबिरे व जनजागृती कार्यक्रम.
• पर्यावरण व हरितीकरण – वृक्षलागवड, जलसंधारण व स्वच्छ, सुंदर, हरित ग्राम उपक्रम.
ग्रामपंचायत फणसवळे गावातील लोकप्रतिनिधी, ग्रामस्थ व कर्मचारी यांच्या सक्रिय सहभागातून कार्य करते. ग्रामसभा ही गावातील सर्व निर्णयप्रक्रियेचे प्रमुख व्यासपीठ असून त्याद्वारे लोकशाही पद्धतीने गावाचे नियोजन केले जाते. पारदर्शकता, जबाबदारी आणि लोकसहभागाच्या माध्यमातून पंचायतराज प्रणाली बळकट करण्याचे प्रयत्न ग्रामपंचायत सातत्याने करते.
ग्रामपंचायत फणसवळेचे ध्येय म्हणजे –
• फणसवळे गाव स्वच्छ, सुंदर व हरित बनविणे
• नागरिकांच्या जीवनमानात सातत्याने सुधारणा करणे
• शाश्वत विकास साधून पुढील पिढ्यांसाठी सक्षम गाव घडविणे
ग्रामपंचायत फणसवळे ही फक्त प्रशासनाची यंत्रणा नसून गावकऱ्यांच्या आकांक्षा, स्वप्ने आणि प्रयत्नांचे प्रतिनिधित्व करणारी संस्था आहे. लोकसहभाग, शासकीय योजना व स्थानिक नेतृत्व यांच्या समन्वयातून फणसवळे गाव विकासाच्या मार्गावर सातत्याने पुढे जात आहे.
